........

O dibuxo da portada do libro é de José María Lugilde.

Xosé Otero Canto é o autor das poesías deste libro marabilloso adicado ó río Miño, un río pai e un río amigo.

Xosé Otero Canto nace na Ponte de Outeiro, Castro de Rei, A Chaira (Lugo). É catedrático de Lingua Castelá e Literatura no IES Lucus Augusti. Autor dos libros de poemas Salaios da Chaira; Arelas de prata e soños; Miño, río pai e amigo; Guía poética da muralla de Lugo; Outono, mancebo céfiro de ás ergueitas; Poemas da cidade e Poética da viaxe. Foi recoñecido cos premios do Certame Internacional de Poesía e Conto Breve do Centro Cultural Rosalía de Castro de Buenos Aires, o Certame Literario do Concello de Vilalba, o Certame Nacional de poesía sobre O Nadal (Begonte), o Manuel Orestes Rodríguez López (Paradela) ou o Certame de Poesía Anduriña Voandeira de Bilbao, entre outros. (Ampliar datos na web de Galegos Galicia)

 

Poesías de Xosé Otero Canto sacados do seu libro "Miño, río pai e amigo".

Nota: O libro ten 53 poemas, todos escritos en lingua galega e divididos en capítulos con moito significado: Imos contigo en silencio. Adagios de música queda.  Na veracidade marmorizada da tarde. Nas carriandolas dos amenceres.

O libro é unha auténtica marabilla; unha gozada. Moi ben impreso, cunhos dibuxos moi apropiados e moi ben feitos e poñendo sempre introducións os seus poemas, con outros poemas ou textos dunha beleza exquisita. A verdade, un libro para ter na casa e de vez en cando disfrutar...

Por poñer un exemplo, no capítulo primeiro do libro: Imos contigo en silencio, ó pasar a páxina aparecen dous textos marabillosos que son os seguintes:

"Quixo a natureza dotar a Galicia dunha fonte inagotable de vida

 unha longuísima fenda pola que discurre a auga pura nacida

 baixo o Pedregal de Irimia buscando a mar polo camiño máis longo.

E naceu o Río Miño"

Xulio Xiz Ramil

 

 

"Eu arado vello, fun carballo

erguido, potente e estantío

e nacín a veira do pai Miño.

¡Eu, meus amigos,

tamén sei facer pequenos ríos!"

Manuel María

 

Ata aquí o exemplo. Na páxina seguinte ven un dos poemas deste libro de Xosé Otero, o titulado:

BAIXEI ASIÑA BUSCAR O RÍO

É un dos dez poemas escollidos, polo que escribe Secundino Lorenzo...

Pero é que na parte esquerda aparece un dibuxo marabilloso de Xabela Arias e na dereita o poema de Xosé Otero Canto.

Dibuxo de Xabela Arias.

BAIXEI ASIÑA BUSCAR O RÍO

 

Baixei axiña buscar ó  río

os estertores do paxaro fuxidio,

e encontrei o distingo das engranaxes quedas

da súa silandeira cremalleira de auga.

e vin como baixaba dende a cabeza de Meira

amecendo dentes no raíl da canle,

nun xuntoiro de augas casadas

con vestidos de noivas,

percorrendo A Chaira.

 

Que calado vai este pai de todos!

 

Fixérono os bois marelos polo baixo veiguío

fendendo no tempo coas rellas do arado

un antergo rego no escorrentío.

 

 

Río amigo.

Que sono inmortal levas contigo!

Que silencio na ribeira eterno

se move nas túas augas procelosas!

 

 

Que verdade  abrangues nas augas claras

Río amigo.

Río manso.

Río infindo.

--o--

Todos os poemas son marabillosos e todos contan cousas do río Miño e por suposto de Galicia. O libro hai que leelo completo. Nas poesías hai moita denuncia do abandono do noso río Miño que é Galicia claramente.

No que sigue poño nove poemas dos cincuenta e tres que ten o libro,  na seguridade de que a miña ficha sobre "O pai Miño", con estas poesías é moito máis completa. Tamén incorporo unha poesía a miña páxina sobre ´"A vida nos ríos galegos", no apartado de "Os ríos son poesía"...

 

Imos contigo en silencio

Xosé Otero: Galiza  e ti sodes o mesmo

Xosé Otero: Corre río corre.

Xosé Otero: Pan con anguías

 

Adagios de música queda.

Xosé Otero: Rechouchíos do solpor.

Xosé Otero: Ladaíñas das árbores de Ribeira.

Xosé Otero: Tinguileando cos rabos

.

Na veracidade marmorizada da tarde.

Xosé Otero: Fregan as troitas  as barrigas brancas.

Xosé Otero: Capizos abaneados nos adeuses da auga.

 

Nas carrandiolas dos amenceres.

Xosé Otero: Oitavas ó real batuxo.

 

 

Traballo realizado, na composición, escolma e presentación polo autor da web: Secundino Lorenzo. Coa miña admiración e o meu agradecemento a este gran poeta galego.

Si non lle gusta algo ou quere cambiar calquera cousa (escribo para Xosé Otero Canto)  non ten mais que escribir a este email.

 salir.jpg (922 bytes) Saír a os Ríos son poesía.                    Saír ó R. Miño.                      Salir a R. Miño 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Poema:  Galiza e ti sodes o mesmo

Dibuxo do río MIño. Anxo Lamas

 

Galiza e ti sodes o mesmo,

río de ríos.

Sempre baixas nas terras empicadas dos esquecementos,

amodiño e enteiro,

nunha decadencia verde,

nunha terra de historia salferida,

sen protestas, sin loitas. Imos contigo

en silencio.

Nun esquecemento milenario,

nunha desilusión incabada, nunha folga silente, camiñando

como auga, esquivando atrancos.

Na canle da vida baixamos xuntos

encaixados nos ribazos dos esquecidos,

nun cadaleito que nada río abaixo

cal batuxo de ameneiro

sen governo, esvarando

na pel do río.

 

 

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Corre río corre.

Dibuxo de José María Lugilde.

 

Corre, río, corre.

Fai o camiño da nosa historia e da nosa cultura,

arrimado os bordóns da beira

nunha lentitude pasaxeira,

de procesionaria...

Asolagando os vales de atlantismo

nunha esmorga de auga.

Tripando cómaros e leiras

nos encoros que agatuñan

altas voltaxes de cordais,

e moves turbinas estranxeiras

sin pagar gravames nin impostos

en luzadas refulxentes.

Namentras vivimos nas tebras arcanas,

nas oscuridades da ignorancia

cos permisos políticos da ousadía.

 

Corre, corre, río

Lisca ás alancadas

e pide enerxía da decencia

nesta Galicia da ignominia,

da pachorra e da indolencia.

 

 

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pan con anguías.

Dibuxo de Benjamín Santín. É o club fluvial do río Miño en Lugo. Un edificio demolido.

 

 

Na caseta do caneiro retorto,

aínda ole a nasas encanastradas

e a limo de anguías encosquetadas,

para pagar foros e terzos.

 

As anguías extinguíronse no silecio das oucas

cos encoros agatuñados de servizos estranxeiros,

e seguimos purgando dominios,

dereitos, privilexios e aforamentos,

na inmunidade curia das augas

escorredizas das beiras.

 

Río, pai e amigo,

berra onde as túas ribeiras se inzan de silencios

e non pidas esmolas nin rafas de pan acedo,

pois roubáronnos as anguías

e só pan non comemos.

 

 

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

RECHOUCHÍOS DO SOLPOR

Dibuxo do solpor de Anxo Lamas.

 

Aínda non baixaron as comportas do día

nos ladrairos do carro da noite

e a luz tamízase nun coador de estrelas

entre as árbores afungueiradas

nos momentos espreitados do río,

dende o punto álxido da natureza coutada,

cos rechouchíos do solpor

nun anaco das horas.

 

Rebulidos no embruxo do atardecer!

 

Férense os cantos mesturados dos paxaros

nun xúbilo harmónico de sons e verdores.

Ícaros da Galicia escondida nas sombras,

que chían na orquesta dos días

para darlle as grazas ó río, pai e amigo:

asubían os chirlos nos ameneiros,

cacarexan os merlos no fondo dos salgueiros,

temperan os violíns dos xílgaros cos papos ó vento,

voan raso dirixindo coa batuta do rabo as lavandeiras,

estronda a pita brava a rebullón no bombo da camposa,

coas espadas das espadanas move en ondas ó río,

gorxean os contrabaixos dos corvos nos apuntados freixos...

 

A natura axítase na ledicia do serán

gabando decote os galegos fillos do río e das augas.

Choutan as troitas e gurgullan os peixes

no intre teimoso do día,

no que todo é balbordo, pulo, arela,

relouco, rebuldo, arrouto,xolda...

na congostra do río.

 

Tanxen as campás con laios de morte

e entra a saudade do silencio,

manseliña.

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ladaiñas das árbores da Ribeira.

 

 

 

Santo Ameneiro que case chegas ó ceo

Diaño de Salgueiro embruxado con flores de gato cego.

 

Anxelical Bidueira de brancas ponlas

de ás de buxato.

 

San desavegoso Sabugueiro,

medicinal viño con froitos de bieiteiro.

 

Carballo, escudo de Galicia,

dás nome as carballeiras da ribeira do río.

 

Santa Abelaira de follas de corazón

boa para os cestos, pipos e bocois,

aguilladas dos nosos labregos,

escorrentadora das cobras,

adiviñadora das augas.

 

San Freixo do eixo de carro

de branca madeira apreciado.

 

San Sanguiño de madera marela,

purgante sangoviño

de casca vermella.

 

(Todos os santos

marchades da nosa terra)

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tingueleando cos rabos

 

 

Dibuxo de Jose María Lugilde.

 

 

As troitas nos remansos cos seus brincos

en apetencias de voracidade

choutan tralos cínfanos en moreas ramalladas de estulticia,

nunha subida que esvara impulsos

e esborrállase en ondas contornas

no andar do río.

 

 

As troitas nas ourelas

lizgairas,

tinguileando cos rabos

as charamuscas pingueadas

de rosa rebulida.

Cimbreantes andainas con camiño a ningures.

Padexando suspiros de auga.

Aguantando as correntes engalaxadas

que endexamais perderon a quietude,

aínda durmindo no xergón das oucas

do eterno río.

 

 

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fregan as troitas as barrigas brancas.

Fregan as troitas as barrigas brancas

no fondo adormecido.

Contra os grixos luídos e transidos

esvaran as ovas ben espalladas

en raudas aleteadas.

Orixen e semente do principio

de forza escaldrufada.

Soños da auga de vida preservada

en bagullos de luz e de esperanza.

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Capizos abaneados nos adeuses da auga

As troitas son gravatas mouras

con nós ingleses na cabeza de boca aberta

e rabos cimbreantes no estómago do río.

Capizos abaneados nos adeuses da auga.

Bandeirolas acaneadas no fluir das ondas,

movendo as cadeiras de moza melosa

buscando sexo na escura paleira.

Encastradas na corrente de auga e ouca,

furan cal parafusas

na inexistencia das horas,

sempre río arriba, contracorrente.

 

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oitavas ó real batuxo.

 

Batuxo de amieiro amoecido

que encargache proa achaflanada

e popa recta de asento escorrido.

O teu fondo cha de madeira inchada

leva trasmallos de liño torcido,

e resistes a auga alporizada,

enfiando río arriba correntes

que renxen contra a proa batentes.

 

 

Pértega de bidueiro alongada,

impando saloucos tras do abrente;

o batuxeiro de pana raiada,

gobernando amenceres na súa mente,

chaleco mouro, camisa de riada,

sen colo, axustada á enchente

do pescozo da garza alongado

e ollos de troita ou saltón turbado.

 

Volver