Saber o importante:
Primeiro : O horario.
Si vamos pola tarde a entrada é a 17:00 e a salida
seróa as 20:00
É polo que decia de ir a tomar un café ou o que
apeteza ao bar que hai na praia da Cova.
O ideal sería a visita guiada pero esa é pola mañán.
Ollo: De mayo a octubre: mércoles a
domingo de 11:00 a 14:00 e de 17:00 a 20:00. De
novembre a abril: mércoles a domingo de 10:30 a 14:30.
Decir que a visita a este museo é imprescindible,
conozo o museo, fai 10 anos ou así visiteino, xa que o tema dos ríos, que é a miña especialidade,
dentro das miñas páxinas, fan uso e está atento as súas
investigacións e achegas.
Así o tema das barcas do río Miño téñeno moi
estudiado e merece a pena velo:
Ver a miña páxina sobre as
Barcas de pesca do Miño:
No museo de Arxeriz atopamos unha parte importantes
das que trato na miña páxina:
Barca das dornas, tamén moi usada
polas zonas de Chantada e Os Peares; en tempos por suposto.
Barco das dornas. Este
barco consta de dous cascos, flotadores construidos a
partir de troncos de madeira rebaixados a golpe de
trencha e que se chaman
dornas, sobre elas asentase unha plataforma construida
con tablas.
Nesta fotografía da miña visita con amigos,
o museo de Arxeriz, vese o Barco das Dornas,
coas dúas dornas á beira do barco
e que por abaixo non ten nada co cal a flotación é
perfecta e ademais é unha navegación silenciosa. É un
barco típico de pesca e moi usado na zona. Permite
aproximarse sin facer moito ruído, o cal é moi bon para
a pesca.
Visita do día 05/05/2023.
Gústame moito esta fotografía que sacou Esperanza Peña,
compañeira da pandilla de amigos, que estuvemos vendo o
museo, xa que polo seu enfoque vese como montan o museo
con fotografías apropiadas á barca. De feito vense dous
pescadores nos Peares nunha destas barcas e no fondo a
dereita un tronco que mostra como se fan as dornas que a
compoñen. Tamén se ve unha Barca de Pousa.
Houbo destos barcos dende Belesar ata A Guarda.
Imaxen e texto sacada deste link
http://www.concellodechantada.org/spa/cultura_barcas.htm
Ou as barcas de pousa:
Barca da pousa:
Son barcas utilizadas na Ribeira Sacra para pasar os culeiros dende a finca
á bodega. Outras veces tamén se pasan outros tipos cargas.
Esta fotografía está sacada da
miña páxina sobre Os rios galegos.,
concretamente do
dicionario fluvial
na entrada
barcas.
Este
barco da pousa está no museo de Arxeriz.
A dereita un tronco para facer unha das dornas.
Fotografías sacadas da ficha que ten Adela Leiro e
Mon Daporta do río Miño; por certo unha xoia. Enhoraboa.
A misma barca con pousa pero cos culeiros.
A barca anterior pasando os culeiros cheos de Uva
na vendimia. Simplemente aproveitaban para pasar da finca á zona da
bodega para pisar as uvas.
Decir que nas "salas fluviais" do Museo está moi ben
representado o tema dos barcos e barcas, así teñen os grandes barcos
para pasar a xente incluso con ganado ou carros si fai falta, ata o
batuxo, as lanchas da Lagoa de Antela ou os carochos de
Portugal. Todo barcas que foron incorporando pouco a pouco.
Tamén teñen moi estudiados os encoros tanto dos
Peares como o de Belesar e os pueblos que desapareceron con estes
encoros. Moitas fotografías e un mesado onde teñen os pobos todos
que quedaron asolagados polo encoro de Belesar.
Noutra sala teñen moitos aparellos de pesca dende as
canas, nasas, boiterón, caneiros, redes típica como a miudeira e a
chumbeira, etc.
Nela podedes ver directamente algunhas das artes que
tanta fama deu o río Miño:
Resumen feito polo gran etnógrafo galego Xoaquín Lorenzo Fernández.
Neste resumen de aparellos tendes a maior parte de aparellos de
pesca utilizados no río Miño. Pois ben no Museo podedes ver moitos
deles. Tamén o aparello usado nos caneiros, famosos sobre todo na
provincia de Lugo.
Sorprendeume gratamente que no museo tuveran a rede anguieira
que se utilizaba nos caneiros para coller anguías, e que Sonia. a
guía do museo, explicou perfectamente como se utilizaba.
Non saquei fotografía xa que na miña páxina, concretamente no
dicionario
fluvial explico con todo tipo de detalle a utilización dos
caneiros e nela teño esta fotografía:
Unha mágoa que os caneiros quedaran totalmente sin
utilidade no río Miño debido os encoros, había
moitísimos no río Miño sobre todo dende o Saviñao
ata ben pasado Lugo. Esta rede
ou outra similar está neste Museo de Arxeriz...
As explicacións foron moi boas, nesta última visita
atendeunos Sonia que centrou moi ben os temas e explicou dabondo
cada un dos materiais etnográficos do museo.
Outros tema etnográficos estuveron dedicados o viño e as
vendimias, un tema básico nesta zona, estamos na Ribeira Sacra
do Miño, un lugar con viños de alta calidade e bodegas moi
importantes. Unha mágoa que o encoro de Belesar estragara algunhas
das mellores fincas...O progreso...
No local de exposición teñen unha chea de pipas e
bocois,
así como cántaros de medición do viño. Tamén alambiques de todo
tipo.
Na fotografía de Esperanza Peña vese o clásico
recipiente, unha pipa especial, onde se pisaba o viño recién vendimiado.
Tamén colgados os famosos "pelexos" que en tempo se usaban para
transportar o viño. Sonia con moito
detalle explicou como se facían estos recipientes e sobre todo como
se poñían esas especies de cordas, feitas de polas de salgueiro para
suxetar perfectamente a madeira. Moi interesante todo.
No se esqueceu de comentar a importancia que tiña a
cabra na época das vendimias, xa que ao final na comida de celebración
era o plato principal. Na fotografía, colgados da trabe, vense
algúns destos pelexos.
Por suposto todo ó relacionado coa viticultura
tradicional.
Rematou a visita ao museo cunha visita ao Pazo, do século XVII;
pero polo medio tamén había , hórreos,
unha capela e un castro.
Sonia explicou de quen era actualmente o Pazo e a súa
historia, así como os escudos que están na entrada.
Marabillosa fotografía dun balde para ir a fonte e
traer auga pra casa. Aquí Sonia contounos máis dunha
anécdota relacionados cunha moza que cando chegaba a casa,
as veces, caíalle o balde e tiña que volver á fonte buscar,
outra vez,
a auga...cousas de amores...xa se entende...iría encantada.
A fotografía é de Esperanza Peña.
Nota: dime Pili Aira, que en Calvos (Vilasouto
-O Incio) non lle chamaban balde, o nome era sella,
efectivamente sella é nome galego
"...recipiente de forma troncocónica, feito con doelas de
madeira suxeitas con aros de metal, que se emprega para
transportar e conter auga"
Esta fotografía é de Teresa Velasco.
Outra compañeira do grupo que estuvemos vendo o Museo.
Estas árbores, neste caso carballos, sorprendéronos a
todos pola súa antiguedade. Este dende longo non lle
faltaría moito para os 500 anos.
O entorno é marabilloso, mismo a chegada e no
camiño que leva ao Castro de Arxeriz hai carballos con moitísimos anos, como este da fotografía. Todo moi ben
coidado.
No castro estase a traballar actualmente.
O Castro de Arxeriz está a 300 m do Pazo. Fotografía de Google Earth.
Fotografía do Castro de Arxeriz de Andrés Glez. Castro, sacada dende
un dron.
Esta fotografía está sacada
deste video sensacional de Andrés.
Fotografía do Castro de Arxeriz, sucalco
que da ao oeste da zona, ao fondo o Cabo do Mundo, e a
praia de Cova.
A fotografía, tamén marabillosa, é de Teresa Velasco.
Actualmente, mes de maio de 2023, está excavado unha parte do Castro e feito na entrada un simil dunha vivenda
do castro. Todo moi ben pensado.
Fotografía de Esperanza Peña.
Aproveito para das as grazas as compañeiras
Esperanza Peña e Teresa Velasco polas súas fotografías que
enriquecen este pequeno traballo.
A maior parte da flora que hai no traxecto está
debidamente indicada cós seus nomes
Levan dende o ano 2004, ampliando e perfecionando o
ecomuseo.
Unha chea de cousas moi interesantes.
Imprescindible a súa visita.
Salir a Calvos.
